نمادشناسی مفهوم شهادت در سنگ مزار شهدای قطعه 29 بهشت زهرا تهران

نماد در لغت به معنای نمود است. یکی از ویژگی ها نماد قدرت تداعی معانی است. نمادها این امکان را برای مخاطبین ایجاد می کنند که به واسطه ی رابطه ی دال و مدلول، معنای پدیده را در ذهن بیابند. ویژگی دیگر نماد، پر رمز و راز بودن آن است که حاکی از امر سری و درونی است. هر چه نمادها پیچیده تر و پیوسته تر باشند، فرهنگ مادر آنها نیز منسجم تر و غنی تر است. ما در پژوهش حاضر به همین معنا پرداخته ایم. اول شناسایی نماد ها در محیط تحقیق حاضر که مزار شهدای دفاع مقدس و بعد تحلیل آنها که منجر به کشف رابطه آنها با یکدیگر و ظهور شبکه نمادها و معانی می شود. نماد ها مذکور عبارتند از گل، مرغ، شمع و پروانه، رنگ سرخ و رنگ سبز. این نمادها هر یک معنایی تاریخی دارند که در سال های صده اخیر با مسئله شهادت و شخص شهید پیوند خورده است. به علاوه این نمادها، حکایتی هستند رمزگونه از جامعه ای که شهید در آن پرورده شده و به شهادت رسیده است. این نمادها در واقع فهم جامعه شهید، از شهادت هستند. ما در خلال بررسی این نمادها، با فرهنگ منسجم و تو در تویی رو به رو هستیم که تفسیر ویژه ای از مسئله شهادت دارد و آن را در قالب نمادها باز تولید کرده و می کند. این نمادها پیوست ناگسستنی با تاریخ، ادبیات، قرآن، روایات و علایق عامی جامعه ایرانی دارند. ما در فرآیند پژوهش حاضر پیوند همه آنچه گفته شد را به خوبی ملاحظه می کنیم و از خلال آن ارزش ها و باورهای جامعه شهید را لمس و فهم می کنیم. واژگان کلیدی: شهادت، سنگ قبر، متون، نقوش، فرهنگ، نماد، گیرتز، انسان شناسی تفسیری.